çekoslovakya millî futbol takımı ne demek?

Çekoslovakya millî futbol takımı, 1920 - 1993 yılları arasında Çekoslovakya'yı uluslararası arenada temsil etmiş takımdır. En son 1990 İtalya Dünya Kupası'nda mücadele etmiş, bu kupada çeyrek finale kadar gelmeyi başarmış ve kupada şampiyon olacak olan Batı Almanya'ya 1-0 yenilerek kupaya veda etmiştir.

Tarihçe

Çekoslovakya olarak bağımsızlığını 1918 yılında kazandıktan 5 yıl sonra, 1923 yılında Çekoslovakya Futbol Federasyonu, FIFA'ya üye oldu. FIFA'ya üye olmadığı 16 yıl süresince 1911 yılında düzenlenen Avrupa Amatörler Futbol Şampiyonası'nda şampiyonluk kazanan Çek Cumhuriyeti, 1920 Antwerp Olimpiyatları'nda ikinci olmuştu. Fakat bu ikinciliğin sebebi sahada alınan mağlubiyet değil, Çek oyuncuların maçın 39. dakikasında hakemin kararına kızıp sahayı terk etmesiydi. Çek oyunculara bu nedenden ötürü olimpiyatlar sonunda madalya verilmemişti.¹

Çekoslovakya, katıldığı ilk Dünya Kupası olan 1934 yılında düzenlenen 2. Dünya Kupası'nda Plánička, Puč ve Nejedlý gibi oyuncularının katkılarıyla finale yükseldi ve 1934 FIFA Dünya Kupası Finali'nde ev sahibi İtalya'ya uzatmalara 2-1 yenilerek kupayı 2. sırada tamamladı. Oldřich Nejedlý ise turnuva boyunca kaydettiği 5 golle altın ayakkabı ödülünü kazandı.² 1938 FIFA Dünya Kupası elemelerinde Bulgaristan'ı 7-1 yenerek Fransa'da düzenlenen 1938 FIFA Dünya Kupası'na katılma hakkı elde eden Çekoslovakya, 1. Tur maçında Hollanda'yı yenerek çeyrek finale yükseldi. Oldukça sert geçen ve 3 kırmızı kartın çıktığı çeyrek finalde Brezilya ile 1-1 berabere kalan Çekoslovakya, tekrar maçını 2-1 kaybederek turnuvadan elendi.³

1954 FIFA Dünya Kupası'na da katılan Çekoslovakya, grupta Avusturya ve son şampiyon Uruguay ile oynadığı maçlarda mağlup olarak kupadan elendi. Aynı şekilde, 1954 FIFA Dünya Kupası'nda da grupta elenen Çekoslovakya, bu kez Batı Almanya ile berabere kalıp Arjantin'i yense de, Kuzey İrlanda'yla oynadığı maçı kaybettiğinden averajı daha iyi olmasına karşın ikili averajda Kuzey İrlanda'ya geçilip kupadan elendi. 1960 yılında düzenlenen ilk Avrupa Futbol Şampiyonası'na katılma başarısını gösteren Çekoslovakya millî futbol takımı, yarı finalde Sovyetler Birliği'ne 3-0 mağlup olsa da üçüncülük maçında ev sahibi Fransa'yı 2-0 yendi. Bu başarı 2 sene sonra Şili'de düzenlenen 1962 FIFA Dünya Kupası'nda finale yükselen Çekoslovakya, bu kez de Brezilya'ya 3-1 mağlup olup tarihinde oynadığı ikinci Dünya Kupası finalini de kaybetti. Ancak, Josef Masopust, 1960 Avrupa Şampiyonası ve 1962 Dünya Kupası'nın takımlarını çalıştıran Rudolf Vytlačil, 1964 Tokyo Olimpiyatları'nda finalde bu kez Macaristan'a kaybetti.

1970 FIFA Dünya Kupası'nda Brezilya, İngiltere ve Romanya ile aynı gruba düşen Çekoslovakya, tüm maçlarını kaybederek kupadan elendi. 1972 yılında Jozef Vengloš'un çalıştırdığı Çekoslovakya 23 yaş altı millî futbol takımı, Avrupa Şampiyonluğu'nu elde etti. Bu takımın iskeletini oluşturduğu A millî takım ise Yugoslavya'da düzenlenen 1976 Avrupa Futbol Şampiyonası'nı kazanarak Çekoslovakya'ya uluslararası düzeydeki ilk şampiyonluğunu kazandırdı. Yarı finalde Hollanda'yı 3-1, finalde de Batı Almanya'yı penaltı atışları sonucu mağlup etti. Jozef Vengloš yönetiminde hemen hemen aynı futbolcularla yoluna devam eden Çekoslovakya, İtalya'da düzenlenen 1980 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda ise üçüncü olup aynı yıl düzenlenen Moskova Olimpiyatları'nda ise altın madalya kazandı.

1980 yılından sonra düşüşe geçen Çekoslovakya, bu tarihten uluslararası düzeyde hiçbir başarı elde edemedi. 1982 FIFA Dünya Kupası'na katılarak grup maçlarında elde ettiği Kuveyt ve Fransa beraberliklerine rağmen İngiltere mağlubiyetinden ötürü grup maçları sonucunda kupadan elendi. Ancak 1990'ların başından itibaren tekrar eski günlerine dönen Çekoslovakya millî futbol takımı, son katıldığı turnuva olan 1990 FIFA Dünya Kupası'nda ise ABD ve Avusturya'yı mağlup ederek İtalya'ya kaybetmesine karşın grupta 2. sırada yer alarak Son 16'ya kaldı. Kosta Rika'yı eleyip çeyrek finale çıkan Çekoslovakya, Batı Almanya'ya 1-0 kaybederek turnuvadan elendi.

1993 yılında Doğu Bloğu'nun dağılmasının ardından Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ikiye ayrılan Çekoslovakya, bu ayrılmadan sonra yoluna Çek Cumhuriyeti millî futbol takımıyla devam ederek futbol sahnesinden çekildi.

Forma tarihçesi

FIFA Dünya Kupası tarihi

<table> <thead> <tr class="header"> <th>Yıl</th> <th>Tur</th> <th>Derece</th> <th>O</th> <th>G</th> <th>B*</th> <th>M</th> <th>AG</th> <th>YG</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><a href="1930_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1930</a></td> <td>Katılmadı</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1934_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1934</a></td> <td>Final</td> <td>2</td> <td>4</td> <td>3</td> <td>0</td> <td>1</td> <td>9</td> <td>6</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1938_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1938</a></td> <td>Çeyrek final</td> <td>5</td> <td>3</td> <td>1</td> <td>1</td> <td>1</td> <td>5</td> <td>3</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1950_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1950</a></td> <td>Katılmadı</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1954_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1954</a></td> <td>1. Tur</td> <td>14</td> <td>2</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>2</td> <td>0</td> <td>7</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1958_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1958</a></td> <td>1. Tur</td> <td>9</td> <td>4</td> <td>1</td> <td>1</td> <td>2</td> <td>9</td> <td>6</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1962_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1962</a></td> <td>Final</td> <td>2</td> <td>6</td> <td>3</td> <td>1</td> <td>2</td> <td>7</td> <td>7</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1966_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1966</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1970_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1970</a></td> <td>1. Tur</td> <td>15</td> <td>3</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>3</td> <td>2</td> <td>7</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1974_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1974</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1978_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1978</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1982_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1982</a></td> <td>1. Tur</td> <td>19</td> <td>3</td> <td>0</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>2</td> <td>4</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1986_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1986</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1990_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1990</a></td> <td>Çeyrek final</td> <td>6</td> <td>5</td> <td>3</td> <td>0</td> <td>2</td> <td>10</td> <td>5</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1994_FIFA_Dünya_Kupası" title="wikilink">1994</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="even"> <td>Toplam</td> <td>8/15</td> <td>2 Final</td> <td>30</td> <td>11</td> <td>5</td> <td>14</td> <td>44</td> <td>45</td> </tr> </tbody> </table>

Avrupa Şampiyonası tarihi

<table> <thead> <tr class="header"> <th>Yıl</th> <th>Tur</th> <th>O</th> <th>G</th> <th>B*</th> <th>M</th> <th>AG</th> <th>YG</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1960_Avrupa_Uluslar_Kupası" title="wikilink">1960</a></td> <td>Üçüncü</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>0</td> <td>1</td> <td>2</td> <td>3</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1964_Avrupa_Uluslar_Kupası" title="wikilink">1964</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1968_Avrupa_Futbol_Şampiyonası" title="wikilink">1968</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1972_Avrupa_Futbol_Şampiyonası" title="wikilink">1972</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1976_Avrupa_Futbol_Şampiyonası" title="wikilink">1976</a></td> <td>Şampiyon</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>1</td> <td>0</td> <td>5</td> <td>3</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1980_Avrupa_Futbol_Şampiyonası" title="wikilink">1980</a></td> <td>Üçüncü</td> <td>4</td> <td>1</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>5</td> <td>4</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1984_Avrupa_Futbol_Şampiyonası" title="wikilink">1984</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1988_Avrupa_Futbol_Şampiyonası" title="wikilink">1988</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1992_Avrupa_Futbol_Şampiyonası" title="wikilink">1992</a></td> <td>Elemeleri Geçemedi</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> </tr> <tr class="odd"> <td>Toplam</td> <td>3/9</td> <td>8</td> <td>3</td> <td>3</td> <td>2</td> <td>12</td> <td>10</td> </tr> </tbody> </table>

Oyuncu tarihi

En çok oynayan futbolcular

#	Oyuncu	Çekoslovakya kariyeri	Maç	Gol
1.	Zdeněk Nehoda	1971-1987	90	31
2.	Marián Masný	1974-1982	75	18
Ladislav Novák	1952-1966	75	1
4.	František Plánička	1926-1938	73	0
5.	Karol Dobiaš	1967-1980	67	6
6.	Josef Masopust	1954-1966	63	10
Ivo Viktor	1966-1977	63	0
8.	Ján Popluhár	1958-1967	62	1
9.	Antonín Puč	1926-1938	60	34
10.	Antonín Panenka	1973-1982	59	17
11.	Jan Fiala	1977-1987	58	1
Anton Ondruš	1974-1980	58	9
13.	Ladislav Jurkemik	1974-1983	57	3
14.	Svatopluk Pluskal	1952-1965	56	1
15.	Jaroslav Burgr	1929-1938	55	0
Koloman Gögh	1974-1980	55	1
Ivan Hašek	1984-1993	55	5
Ján Kozák	1976-1984	55	9
Ladislav Vízek	1977-1986	55	13
20.	Jozef Barmoš	1977-1982	52	0
Jozef Chovanec	1984-1992	52	4

En çok gol atan futbolcular

#	Oyuncu	Çekoslovakya kariyeri	Gol	Maç
1.	Antonín Puč	1926-1938	34	60
2.	Zdeněk Nehoda	1971-1987	31	90
3.	Oldřich Nejedlý	1931-1938	28	43
Josef Silný	1925-1934	28	50
5.	Adolf Scherer	1958-1964	22	36
František Svoboda	1927-1937	22	43
7.	Marián Masný	1974-1982	18	75
8.	Antonín Panenka	1973-1982	17	59
9.	Jozef Adamec	1960-1971	14	44
Tomáš Skuhravý	1985-1993	14	43